Φυσικό ηφαιστειακό γυαλί που σχηματίζεται από την πολύ γρήγορη ψύξη τηγμένων πετρωμάτων. Σε κατάλληλες συνθήκες, παχύρρευστα ρυολιθικά μάγματα σε υψηλές θερμοκρασίες (900-1000° C) με την απότομη ψύξη των εξωτερικών τμημάτων των δόμων ή των ροών, κατά την έξοδό τους, παράγουν ένα ομογενές φυσικό γυαλί, τον οψιδιανό. Οι εμφανίσεις μπορεί να είναι στρώματα ή φακοί μέσα σε ρυολιθικές ροές λάβας ή δόμους (με ελασματοειδή υφή ροής -flow banded- thinly laminated), ή «βόμβες» και λιθάρια (lapilli) σε πυροκλαστικές ροές από την κατάρρευση των εξωτερικών τμημάτων των δόμων, ή και βότσαλα σε δευτερογενείς αποθέσεις.
Τα κοιτάσματα του οψιδιανού της Μήλου είναι προϊόντα χερσαίας ηφαιστειακής δραστηριότητας. Το μάγμα προέλευσής τους ήταν όξινο, πλούσιο σε SiO2, και δημιούργησε κυρίως μεγάλους θόλους εξώθησης και συνακόλουθα παχύρρευστα ρεύματα ρυολιθικής λάβας.
Τα ηφαιστειακά κέντρα δραστηριοποιήθηκαν πριν από 1,45 εκ. χρόνια στην Μπομπάρδα (δυτικά του Αδάμαντα, βλ. Διαδρομή 7-Νύχια) και πριν από 880.000 χρόνια στο Δεμεναγάκι, στην ανατολική πλευρά της Μήλου (βλ. Διαδρομή 3-Θειωρυχεία).
Στο Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου φιλοξενείται μόνιμη έκθεση αφιερωμένη στον οψιδιανό που αξίζει να επισκεφτείτε.